Zapraszam Państwa do zainteresowania się szczecińskim projektem pn. „Szlakiem Narbutta”. Ludwik Narbutt to bohater Powstania styczniowego, Naczelnik ziemi lidzkiej, fenomenalny dowódca, wielki, ale także zapomniany w kraju polski patriota. Jest to pierwszy taki projekt w Polsce.
Co łączy płk Ludwika Narbutta ze Szczecinem? Imię naszego bohatera przyjął polski 76 Lidzki Pułk Piechoty stacjonujący w latach 1919 – 1939 w Grodnie. Żołnierze tego pułku dzielnie walczyli w wojnie obronnej 1939 r. Wielu z nich po latach tułaczki walczyło w 13 Wileńskim Batalionie Strzelców „Rysie” wchodzącym w skład 5 Wileńskiej Brygady Piechoty 5 Kresowej Dywizji Piechoty wchodzącej w skład 2 Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa. Ze Szczecinem pułkownika Ludwika Narbutta łączy 29 Szczecińska Brygada Zmechanizowana im. Króla Stefana Batorego funkcjonująca w latach 1995 – 1998, która przejęła tradycje 76 PP. W tym roku mija 25 lat od wręczenia brygadzie sztandaru na ręce dowódcy brygady ppłk. dypl. Mirosławowi Szyłkowskiemu.
Przeprowadziłem gruntowną kwerendę na temat losów Ludwika Narbutta i jego fotografii. Niestety nie ma współczesnych pozycji książkowych ani opracowań na temat jego życia i walki dla Ojczyzny (tak jak to jest w przypadku innych Bohaterów Powstania styczniowego). W przestrzeni publicznej funkcjonuje m.in. błędne zdjęcie Ludwika Narbutta. Zamiast naszego Bohatera wszędzie znajdziemy fotografię generała amerykańskiej Armii Georga McClellana. To samo zdjęcie, amerykańskiego żołnierza wojny secesyjnej, widnieje m.in. na tablicy na budynku przy jedynej w Polsce ulicy Ludwika Narbutta w Warszawie na Mokotowie.
Bardzo nam zależy, aby Ludwikowi Narbuttowi „przywrócić twarz” oraz oddać należytą cześć – tak jak to robią nasi Rodacy na Kresach obecnie. Cel, który nam przyświeca od początku organizowania projektu (styczeń 2021 r.) spowodował, że odnaleźliśmy tableau z 1863 roku, na którym widnieje podobizna Ludwika Narbutta. Zamówiłem narysowanie twarzy Ludwika Narbutta i dzięki niesamowitej pracy artysty plastyka Wojciecha Ochrymiuka dziś możemy zobaczyć prawdziwą twarz naszego Bohatera.
Ważnym dla nas jest także wsparcie Polaków mieszkających na Wileńszczyźnie. W trakcie naszej wyprawy na Kresy wspomożemy wyprawkami szkolnymi (plecaki, worki szkolne, gry edukacyjne, puzzle itd.) 150 dzieci z polskiej szkoły im. Ludwika Narbutta w Koleśnikach na Litwie. Przygotowaliśmy także upominki dla grona pedagogicznego. Odwiedzimy także z upominkami polską szkolę specjalną w Solecznikach.
Nasza podróż rozpocznie się 30 kwietnia w Szczecinie, skąd 12 śmiałków (w tym dwóch żołnierzy) wyruszy autem do Suwałk. 1 maja spod pomnika Powstańców Styczniowych w Suwałkach uczestnicy przemaszerują do granicy a następnie pojadą do Dubicz, gdzie w heroicznej walce poległ Ludwik Narbutt.
5 maja – w rocznicę bohaterskiej śmierci Ludwika Narbutta w Dubiczach – oddamy hołd lidzkiemu naczelnikowi. Zostanie odczytany apel pamięci oraz wystawimy wartę honorową w mundurach 76 Lidzkiego Pułku Piechoty im. Ludwika Narbutta.
Klamrą zamykającą pierwszą edycję projektu „Szlakiem Narbutta” będą I Kresowe Zawody Strzeleckie im. Ludwika Narbutta organizowane na strzelnicy Klubu Miłośników Strzelectwa Dragon w Zdrójnie w województwie zachodniopomorskim. Wydarzenie, objęte Patronatem Narodowym Andrzeja Dudy, Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, zaplanowane jest na 21 sierpnia 2021 roku z okazji 189 rocznicy urodzin naszego Bohatera (urodzony 26 sierpnia 1832 w Szawrach).
Otrzymaliśmy patronaty: Patronat Narodowy Andrzeja Dudy, Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej; Ministerstwa Kultury Dziedzictwa Narodowego i Sportu; Mecenat Miasta Szczecin; Ministra Pawła Solocha, Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego; dr Jarosława Szarka, Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej; płk Marka Gmurskiego, Dowódcy Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych Drawsko Pomorskie oraz posła Michała Jacha, przewodniczącego sejmowej Komisji Obrony.
Celami projektu są: uczczenie pamięci wielkiego Polaka i Bohatera Powstania styczniowego – płk Ludwika Narbutta, propagowanie pamięci o nim oraz wsparcie wyprawkami szkolnymi polskich dzieci ze Szkoły Średniej im. Ludwika Narbutta w Koleśnikach na Wileńszczyźnie. Przywrócenie pamięci Ludwika Narbutta, bohatera Powstania Styczniowego, którego spadkobiercami tradycji byli żołnierzy 76 Lidzkiego Pułku Piechoty im. Ludwika Narbutta, żołnierze wileńskiej i nowogródzkiej Armii Krajowej oraz współcześnie służący naszej Ojczyźnie. Spadkobiercą dziedzictwa Ludwika Narbutta jest każdy z nas. Postać ta łączy w sobie elementy silnej woli, patriotyzmu i poświęcenia w walce o wolność. W historii Polski niestety zapomniana. Z powodu żywej historii powstańczej na terenach Wileńszczyzny pragniemy podtrzymywać i przywoływać jego pamięć w Polsce. Kolejnym naszym krokiem będzie wydanie książki, pierwszej współczesnej książki o Ludwiku Narbutcie.
Wspierają nas: PROjekt, M. Odziemkowski, P. Harhaj Sp. J.; HM Serwis Group Sp. z o.o.; terapiasokami.pl; Limited Sp. z o.o. Oddział w Polsce; Elektrobim Sp. z o.o. Sp. K.; Wydawnictwo Replika; Arkada OZE Sp. z o. o.; Spółdzielnia Obrotu Towarowego Przemysłu Mleczarskiego w Białymstoku; Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne Tempelburg; Berries Polska; Parafia Rzymskokatolicka pw. Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa w Drawsku Pomorskim oraz osoby prywatne.
Uzasadnieniem projektu są słowa skierowane do żołnierzy 76 Lidzkiego Pułku Piechoty im. Ludwika Narbutta przez gen. dyw. Edwarda Rydza Śmigłego we wprowadzeniu do książki o Ludwiku Narbucie autorstwa Władysława Karbowskiego z 1935 roku: Naród, którego duch nie ma heroizmu jako składnika dominującego – jest narodem bez przyszłości. Bez czynnika heroizmu najbystrzejszy intelekt zmarnuje się w jałowej kalkulacji, największa siła woli zwyrodnieje w egoizmie, najbogatsza kultura stanie się pastwą przygodnego zbója i w zgliszcza się przemieni. Armia zaś pozbawiona czynnika heroizmu byłaby głupią, smutną komedią. Jeden z pułków polskiej piechoty, 76 Lidzki Pułk, żołnierskiem swem sercem zbiorowem wyczuł tchnienie heroizmu, dobywające się spod okrytego mchem głazu cmentarnego w Dubiczach, znaczącego grób Narbutta i jego dwunastu żołnierzy. Pułk ten, uznając heroizm jako zasadniczy element swego wewnętrznego życia obrał sobie Narbutta na patrona bo Narbutt padł w bitwie żołnierską śmiercią, a w życiu swem należał do ludzi „których opatrzność od kolebki do ofiar przeznacza; przychodzą oni na świat namaszczeni stygmatem męczeństwa i przez cały swój żywot ofiarny aż do chwili ostatniej dźwigają swój krzyż z czołem promiennem wiarą, ze spokojem spełnionej powinności, z pieśnią nadziei i wytrwania na ustach”. Generał dyw. Edward Rydz Śmigły, Warszawa, 8 lipca 1935 r.
Zapraszam na naszą stronę internetową oraz serwisy społecznościowe.
Łukasz Szełemej
Lider projektu „Szlakiem Narbutta”
www.szlakiemnarbutta.pl
www.twitter.com/szlakinarbutta
www.facebook.com/szlakinarbutta