Dubicze Lit.: Dubićiai, wieś kościelna nad rz. Ułą przy granicy z Republiką Białoruś. Wiosną 1863 r. w pobliskiej Puszczy Rudnickiej i Nackiej operował oddział powstańczy legendarnego płk. Ludwika Ostryk-Narbutta (1832-1863), naczelnika wojskowego pow. lidzkiego. Po zwycięstwie pod Rudnikami rosła legenda powstańczego dowódcy. Jego waleczna kampania nie trwała jednak długo. Ludwik Narbutt wraz z 12 żołnierzami poległ 5 maja 1863 r. w czasie wyprowadzania z okrążenia zdradzonego przez przewodnika oddziału. Zwycięzca Narbutta kpt. Timofiejew prosił ówczesnego generała-gubernatora wileńskiego Nazimowa o zezwolenie na zorganizowanie publicznego pogrzebu jednego z najsłynniejszych dowódców powstańczych na Litwie. Poległych pochowano w pobliżu kościoła w Dubiczach. W kilka miesięcy później na osobisty rozkaz nowego generał-gubernalora Wilna Michała Muriawiewa „Wieszatiela”, mogiła Narbutta została zrównana z ziemią.
Po odzyskaniu niepodległości, w 1920 r. powstał w Lidzie komitet uczczenia pamięci Narbutta, zamierzając na mogile poległych wystawić pomnik. Protektorat nad inicjatywą przyjął gen. Edward Smigły-Rydz. Na realizację zamierzenia zabrakło jednak funduszy. Komitet wznowił działalność w początku lat trzydziestych, gdy sprawę uczczenia pamięci Narbutta przejął wicewojewoda wileński Marian Jankowski, wnuk żołnierza z partii legendarnego dowódcy, a poczynania wspomógł 76 grodzieński pułk piechoty i gen. Sławoj-Składkowski, ówczesny wiceminister spraw wojskowych, przekazując brąz ze starych armat. Obelisk na mogile zaprojektował prof. Ferdynand Ruszczyc, a realizował prof. Bolesław Bałzukiewicz, obydwaj związani z wydziałem sztuk pięknych Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie. Pomnik, którego głównym motywem jest krzyż złączony z cierniową koroną budowali saperzy 76 pp. Na cokół użyto kamienia z pomnika „Wieszatiela” w Wilnie. Obelisk odsłonięto 6 sierpnia 1933 r., jego poświęcenia dokonał arcbp wileński Romuald Jałbrzykowski, na miejscach bojów partii Narbutta leśnicy zapalili stosy, a w lesie pod Dubiczami nad rzeką Kotrą, gdzie zginął Narbutt wystawiono wysoki drewniany krzyż.
Grodzieński 76 pp otrzymał wówczas imię Ludwika Narbutta. Szkatułkę z ziemią pobraną z mogiły wraz z okolicznościową depeszą złożono w hołdzie marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu. Legendę Ludwika Narbutta utrwalali współcześni mu poeci (Teofil Lenartowicz i Daniel Kamiński) oraz malarze (Michał Andriolli, nb. współtowarzysz walki i Jan Berkman). Pomnik na grobie poległych pod Dubiczami przetrwał do naszych czasów w zupełnie dobrym stanie, a troszczy się o niego miejscowa ludność. Pamięć legendarnego dowódcy z 1863 r. jest tu ciągle żywa. Pamiętają o nim także żołnierze Armii Krajowej, którzy jesienią 1943 r. walczyli również w okolicach Dubicz. Biuletyn Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Nowogródzkiego nosi tytuł „Szlakiem Narbutta”.
Tadeusz Swat, „Niepodległość i Pamięć” – R. II, nr 1(2)/1995
Hymn 76. Lidzkiego Pułku Piechoty
Z Wilna wywiódł nas na boje
Naczelnego Wodza zew.
Poszliśmy na srogie znoje
Dla Ojczyzny przelać krew.
A choć wielu legło w drutach,
Niedaremny był ich trud.
My, Ludwika pułk Narbutta,
Niezawodny lidzki pułk.
Znały nasze mocne pięści
Masy bolszewickich hord.
Wódz był z nami, Bóg nam szczęścił,
Padł wróg, co siał burzę, mord.
A choć śniliśmy o butach,
Choć dziurawy był nasz strój,
My, Ludwika pułk Narbutta,
Niezawodny lidzki pułk.
Zna nas Wilno, Grodno, Lida,
Zna łomżyńskiej ziemi pył.
Gdy z Warszawą była bieda.
Nie cofnelim ni krok w tył.
Przeszliśmy po wroga trupach
Co nas łapą swą chciał zgnieść.
My, Ludwika pułk Narbutta,
Najwspanialszy – siedem sześć.
Warn hetmanił On – Piłsudski,
Szliście w szturmy – jakby nic.
Nas powiedzie w bój nadludzki
Nasz marszałek Śmigły Rydz.
Wie wróg, jak stal polska kuta,
Więc ze strachu będzie żółkł.
My, Ludwika pułk Narbutta,
Niezawodny lidzki pułk.